Yəni, insan əgər iman gətirərsə və saleh əməl yerinə yetirərsə, o zaman bu ticarətdə xeyir götürə bilər. Ancaq hər bir halda insan ziyan görəndir. Çünki hər an həmin sərmayəsindən itirər. Qiyamət gününü bəzən həsrət günü də adlandırırlar. Çünki bu gündə imanı olmayan və saleh əməl yerinə yetirməyənlər həqiqi həsrət çəkənlər olacaqlar.

Ömürlərini boş işlərə tələf etmiş və nəfsi istəklərinə məğlub olmuşdular.

Möminlər də həsrət çəkərlər və onlar da deyərlər ki, ey kaş, ömrümün hər anından faydalana biləydim.

İnsanın zatında iki sifət gizlənmişdir. Biri budur ki, məqsədinə tez çatmaq istəyir və istəyir ki, ticarətdən tez nəticə alsın. O biri isə budur ki, insan təhlükəyə məruz qalmağı sevmir. Bu mənada ki, o yerdə məğlub olacağını görür, ona tərəf getmir. Bunun səbəbi odur ki, insan təbiətdə böyümüşdür və təbiətin şəraitinə uyğunlaşdığı üçün belə olmuşdur. Ona görə də insanlar həmişə təzə yollar axtarmazlar, bəlkə başqalarının getdiyi yolları gedərlər. O insanlar ki, adət olunmuş yolları deyil, yeni yollar ardınca olarlar və başqalarının getmədiyi yollarla gedərlər – onları xoşbəxt adlandırarlar.

İnsan elə bir varlıqdır ki, hər bir şəraitdə öz mənfəətini düşünəndir. Ancaq bəzən gördüyü işlərin şər olduğundan qafil olar və ona görə də ziyana düşər.

Hər bir halda deyə bilərik ki, bu aləmdə yaşayan canlılar arasında insan ən çox ziyan görəndir. Çünki ömrünü tələf edər və çox zaman puç işlərlə məşğul olar. Lakin qalan canlılar Allahla ticarət etdiyi üçün bu ziyandan uzaq olarlar. Ancaq iman və saleh əməl insanı irəli aparar və həqiqi insan edər. Əks halda isə ziyankarlardan olar.

/Deyerler.org/